طلا از گذشتههای دور تاکنون، یکی از محبوبترین و باارزشترین فلزات در میان جوامع مختلف بوده است. زیبایی، درخشندگی، ارزش اقتصادی و ماندگاری آن باعث شده که خرید طلا نه تنها به عنوان خرید یک زیور، بلکه به عنوان یک دارایی قابل اطمینان شناخته شود. امروزه بسیاری از افراد، بهویژه خانمها، زیورآلات طلای خود را بهصورت مداوم استفاده میکنند و حتی در زمان استحمام یا شنا نیز آنها را از بدن خارج نمیکنند.
اما آیا حمام رفتن با طلا و یا استخر رفتن کار درستی است؟ آیا آب گرم، بخار، مواد شوینده یا کلر موجود در آب استخر میتواند به این فلز آسیب برساند؟ پاسخ این پرسشها، بهظاهر ساده است اما نیازمند بررسی دقیق علمی، فنی و تجربی میباشد. در این مقاله گالری طلای دازل، بهصورت گامبهگام و جامع، تمامی ابعاد این موضوع را بررسی خواهیم کرد.
طلا در حالت خالص مقاوم است؛ اما زیورآلات چطور؟
پیش از آنکه وارد بررسی اثرات محیط حمام بر طلا شویم، ابتدا باید درک درستی از ساختار زیورآلات طلا داشته باشیم. طلای خالص یا همان طلا ۲۴ عیار، فلزی بسیار نرم، انعطافپذیر و مقاوم در برابر اکسید شدن است. اما به دلیل همین نرمی، بهتنهایی در ساخت زیورآلات به کار نمیرود.
نقش آلیاژها در ساخت زیورآلات طلا
برای افزایش استحکام و قابلیت شکلدهی طلا، آن را با فلزاتی مانند مس، نقره، نیکل یا پالادیوم ترکیب میکنند. به این ترکیبها آلیاژ گفته میشود. اگرچه این آلیاژها باعث مقاوم شدن طلا در برابر خم شدن یا شکستن میشوند، اما در برابر عوامل شیمیایی و رطوبت موجود در حمام یا استخر حساستر هستند. در مقاله آشنایی با خصوصیات طلا بیشتر به ویژگی های این فلز ارزشمند پرداخته ایم.
حمام رفتن با طلا چه آسیبهایی میتواند ایجاد کند؟
حمام رفتن با طلا، حتی اگر تنها برای چند دقیقه هم باشد، در بلندمدت میتواند بر کیفیت، زیبایی و دوام زیورآلات شما تأثیر منفی بگذارد. محیط حمام ترکیبی از رطوبت، حرارت، بخار و مواد شیمیایی است که هر کدام تأثیرات مستقلی بر طلا دارند.
۱. رطوبت و بخار موجود در حمام
رطوبت بالا در حمام باعث میشود سطح طلا بهمرور کدر شده و درخشندگی خود را از دست بدهد. بخار گرم نیز میتواند به بخشهای داخلی زیورآلات نفوذ کرده و موجب رشد قارچ و باکتری در زیر انگشتر یا گردنبند شود. حتی در مواقعی نیز باعث گره زنجیر طلا و یا حتی شکستن زنجیر میشود.
۲. تماس با مواد شوینده و بهداشتی
شامپوها، صابونها، لوسیونها و نرمکنندههای بدن حاوی ترکیباتی هستند که با فلزات موجود در آلیاژ طلا واکنش داده و لایهای چسبنده و مات روی سطح طلا ایجاد میکنند. این مواد شیمیایی بهویژه به زیورآلاتی که دارای شیار، نگین یا طراحی ظریف هستند، بیشتر آسیب میزنند.
۳. حرارت ناشی از آب داغ
آب داغ میتواند باعث نرم شدن یا تغییر شکل طلا شود، خصوصاً اگر از طلای ۱۸ یا ۱۴ عیار ساخته شده باشد. در مواردی، چسب نگینها در اثر حرارت شل شده و باعث افتادن یا لق شدن آنها میشود.
شنا در استخر و دریا با طلا؛ اشتباهی گرانقیمت
اگر علاوه بر حمام، طلا را در زمان شنا در استخر یا دریا نیز استفاده میکنید، بهتر است بدانید که این کار میتواند بهمراتب خطرناکتر از حمام رفتن باشد.
۱. کلر موجود در آب استخر
آب استخر برای حفظ بهداشت، حاوی کلر است؛ مادهای شیمیایی که بسیار واکنشپذیر است. کلر با آلیاژهای طلا واکنش داده و ممکن است باعث تغییر رنگ طلا، افزایش شکنندگی، و حتی خوردگی سطح زیورآلات شود. همچنین در بخشهایی که طلا لحیمکاری شده یا بهصورت ظریف طراحی شده، خطر ترک برداشتن یا شکستگی وجود دارد.
۲. نمک موجود در آب دریا
نمک یک عامل ساینده و خورنده است. شنا در دریا میتواند باعث شود که نمک یا حتی شن های بسیار ریز وارد شیارهای ظریف زیورآلات شود و سطح طلا را دچار خوردگی، تیرگی و زبری کند. نگینهای حساس مانند مروارید، اوپال یا فیروزه نیز ممکن است در تماس با نمک خاصیت و رنگ طبیعی خود را از دست بدهند.
اثر نوع و عیار طلا بر مقاومت آن در برابر آسیبهای حمام
یکی از عوامل مهم در تعیین مقاومت طلا، عیار آن است. هرچه عیار طلا بالاتر باشد، درصد طلای خالص موجود در آن بیشتر است و فلزات اضافی کمتری در آن وجود دارد.
جدول مقایسهای مقاومت طلا بر اساس عیار
|
نوع طلا |
درصد طلای خالص |
مقاومت در برابر رطوبت و شویندهها |
|
طلا ۲۴ عیار |
99.9٪ |
بسیار مقاوم اما بسیار نرم |
|
طلا ۱۸ عیار |
75٪ |
متعادل از نظر مقاومت و استحکام |
|
طلا ۱۴ عیار |
58.5٪ |
مستعد تیرگی، مناسب استفاده محدود |
|
روکش طلا |
بسیار کم |
بهشدت حساس، فقط برای استفاده گاهبهگاه مناسب است |
همانطور که میبینید، طلای ۱۸ عیاررایجترین و متعادلترین انتخاب برای زیورآلات روزمره است. اما حتی این نوع طلا هم در برابر تماس طولانیمدت با رطوبت و مواد شیمیایی ایمن نیست.
نشانههایی که میگویند حمام رفتن با طلا به آن آسیب زده است
پس از چند نوبت حمام رفتن با طلا، ممکن است علائمی ظاهر شود که نشاندهنده آسیبدیدگی زیورآلات باشد. توجه به این نشانهها میتواند از آسیبهای بیشتر جلوگیری کند:
علائم آسیبدیدگی طلا پس از حمام یا استخر
- کاهش براقیت و درخشش طبیعی
- تغییر رنگ به حالت مات یا تیره
- ایجاد خطوط ریز یا خراشهای سطحی
- لق شدن یا افتادن نگینها
- ظاهر شدن لکههای سفید، خاکستری یا سبز
- بروز حساسیت یا خارش در محل تماس با پوست
بهترین راهکارها برای محافظت از طلا در برابر آسیبهای حمام
با رعایت چند نکته ساده، میتوانید از زیورآلات طلای خود بهخوبی محافظت کرده و طول عمر آنها را افزایش دهید.
اقدامات پیشگیرانه هنگام استفاده از طلا
- قبل از حمام رفتن با طلا، آن را از خود جدا کنید.
- از قرار دادن زیورآلات در مکانهای مرطوب مانند حمام خودداری کنید.
- از تماس طلا با شامپو، صابون، عطر و اسپری پرهیز نمایید.
- در صورت تماس با آب دریا یا استخر، زیورآلات را با آب شیر شسته و با دستمال نرم خشک کنید.
- جواهرات را در جعبههای پارچهای یا مخملی نگهداری کنید تا از خراش، رطوبت و گرد و غبار در امان باشند.
چگونه طلا را پس از حمام یا استخر تمیز کنیم؟
اگر طلا بهطور اتفاقی در معرض آب داغ، بخار یا مواد شوینده قرار گرفت، بهتر است بهسرعت آن را تمیز کرده و از تجمع آلودگیها جلوگیری کنید.
روش اصولی تمیز کردن طلا
برای تمیز کردن طلا بهتر است مراحل زیر را دنبال نمایید.
- یک کاسهی آب ولرم با چند قطره مایع ظرفشویی ملایم آماده کنید.
- زیورآلات را به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه در این محلول بخیسانید.
- با یک مسواک نرم، قسمتهای ظریف و گوشهها را بهآرامی تمیز کنید.
- آن را با آب خالص بشویید و با دستمالی نرم و بدون پرز خشک کنید.
- طلا را درون جعبه مخصوص نگهداری قرار دهید.
نتیجهگیری نهایی؛ آیا حمام رفتن با طلا توصیه میشود؟
با توجه به تمامی مطالب مطرح شده، میتوان بهصراحت گفت که حمام رفتن با طلا نهتنها توصیه نمیشود، بلکه در بلندمدت به ارزش، زیبایی و دوام زیورآلات شما آسیب جدی وارد میکند. طلا فلزی گرانبهاست که نیاز به مراقبت ویژه دارد. با پرهیز از استفاده آن در حمام، استخر و دریا، و رعایت نکات سادهای که گفته شد، میتوانید سالها از درخشندگی و زیبایی زیورآلات خود لذت ببرید.













